چرم‌ها مربوط به امروز و دیروز و امسال و پارسال نیستند! قرن‌ها بلکه هزاران سال است که استفاده از چرم طبیعی در بین انسان‌ها رواج دارد. محصولات چرمی دوام و ماندگاری بالایی دارند. این در حالی است که برخی از انواع چرم با ضخامتی کمتر از ناخن دستانتان تولید می‌شوند. همین امر سبب افزایش محبوبیت محصولات چرمی شده است. بااین‌وجود نباید فراموش کرد که چرم از پوست طبیعی تولید می‌شود.
مراقبت از چرم
به همین دلیل ممکن است شرایطی مانند خشکی، ترک‌خوردگی، لکه‌دار شدن، کدری و مواردی از این قبیل در چرم به وجود بیاید. همچنین توجه داشته باشید که رنگ‌رفتگی، ساییدگی و پارگی محصولات چرمی کاملاً عادی است و نهایتاً باید با استفاده از واکس و محصولات مراقبت‌کننده چرمی روند آسیب‌دیدگی را کندتر کنید. با تمامی این اوصاف این روزها روش‌های جالب و مؤثری در زمینه نگهداری از چرم طبیعی شناخته‌شده است. در ادامه روش‌های اصولی مراقبت از چرم را با شما به اشتراک می‌گذاریم. این روش‌ها در عین سادگی به‌شدت مؤثر هستند و گارانتی محصولات چرمی را حفظ می‌کنند.
اصول مهم نگهداری از چرم طبیعی
چرم طبیعی از پوست حیوانات مختلف و پس از گذراندن مراحل بسیار مهم و حساس دباغی در کارگاه به دست می‌آید. با توجه به مقاومت و ماندگاری این محصول، ارزش و قیمت آن‌هم بالاست. از چرم طبیعی برای تولید انواع تن‌پوش‌ها، پاپوش‌ها و اکسسوری‌های چرم مثل کاپشن، کیف و کفش، بند ساعت، کمربند، کیف پول، روکش صندلی ماشین، مبل، کنسول ماشین و صدها وسیله دیگر استفاده می‌شود. بااین‌وجود نکته مهم دراین‌بین اصول نگهداری از چرم طبیعی است. یعنی حتی اگر بهترین، مرغوب‌ترین و گران‌ترین محصول تولیدشده چرمی را بخرید و از آن به‌درستی مراقبت نکنید، در مدت‌زمان کوتاهی ماندگاری خود را از دست می‌دهد. اولین اصل در استفاده از وسایل چرمی مراقبت و نگهداری صحیح برای حفظ زیبایی و دوام آن‌ها است.
مهم‌ترین اصلی که برای نگهداری از چرم طبیعی و محصولات تولیدشده از آن را باید به خاطر داشته باشید، نوع کاربری و نوع استفاده از محصول است. مثلاً اگر کاپشن چرمی شما برای مدت‌زمان طولانی در معرض نور آفتاب و گردوخاک قرار دارد، به مراقبت بیشتری به نسبت کاپشنی که هفته‌ای یک‌بار از آن استفاده می‌کنید نیاز خواهد داشت. قطعاً تابه اینجا دریافته‌اید که مراقبت از چرم نیز مانند ماهیت این محصول شرایطی متفاوت و متمایز دارد. در ادامه نکات مهمی را به شما ارائه می‌کنیم که بهترین روش را برای مراقبت از محصولات چرمی خود انتخاب کنید.
نکات اولیه مراقبت از چرم
شاید تصور کنید که مراقبت از چرم هزینه‌بر است و زمان زیادی از شما می‌گیرد، اما این موضوع صحیح نیست. برای مراقبت اولیه از چرم با چند روش ساده و با کمترین هزینه می‌توانید به‌درستی از این محصولات نگهداری کنید. در ادامه به اصول اولیه نگهداری از چرم اشاره می‌کنیم.
چرم باید نفس بکشد
یکی از عواملی که موجب فساد و پوسیدگی چرم می‌شود عدم تنفس و باقی ماندن رطوبت در آن است. هوا به‌راحتی از چرم عبور می‌کند و رطوبت ناچیز باقی‌مانده در آن با هوا تبخیر می‌شود. این شرایط زمانی که محصولات چرمی خود را به‌صورت مهروموم در بسته‌های پلاستیکی قرار می‌دهید به وجود نمی‌آید. به همین دلیل به شما پیشنهاد می‌کنیم که هرگز وسایل چرمی خود را در کیسه‌های پلاستیکی قرار ندهید. لباس و پوشاک چرمی را نباید به شکل دائمی و در فواصل زمانی کوتاه‌مدت پشت سر هم پوشید. بهتر است حداقل یک روز در میان اجازه «نفس کشیدن» و بازگشت بافت چرم به حالت قبل را به آن‌ها داد. به خاطر داشته باشید که در روزهای پرمشغله که فعالیت‌های بیشتری دارید از وسایل و پوشاک چرم خود استفاده نکنید و پوشاک و وسایل دیگر را جایگزین آن نمایید.
نور مستقیم خورشید قاتل چرم
نور مستقیم آفتاب آسیب جدی به بافت چرم وارد می‌کند. این شرایط زمانی بدتر می‌شود که بخواهید با استفاده از نور خورشید چرم خیس شده یا مرطوب را خشک‌کنید. شاید خشک‌کردن محصولات چرمی مخصوصاً بوت و نیم بوت‌های مرطوب در زمستان با استفاده از بخاری، سشوار یا نور آفتاب وسوسه‌برانگیز باشد، اما به‌هیچ‌وجه نباید این کار را بکنید. قرار گرفتن چرم در معرض حرارت مستقیم باعث خشک شدن و درنهایت ترک خوردن آن می‌شود. برای خشک شدن چرم بهتر است آن را در محیطی خنک و به‌دوراز نور مستقیم آفتاب به حال خود رها کنید.
در حال کلی چرم عمر طبیعی خود را طی می‌کند و به سمت خشک شدن پیش می‌رود، اما آفتاب این روند را تسریع می‌بخشد. به همین علت بهتر است محصولات چرمی خود را از آفتاب دورنگه دارید.
تست کردن جلوی تخریب را می‌گیرد
اگر محصول مراقبتی جدید مثل واکس، نرم‌کننده و ترمیم‌کننده‌ای را خریداری کرده‌اید، ابتدا آن را روی بخش کوچکی دور از دید تست کنید. حدود ۲۴ ساعت به محصولتان فرصت دهید و اگر در ظاهر آن تغییری ایجاد نشده بود به‌راحتی از محصول مراقبتی خود استفاده کنید. البته اگر محصولی باکیفیت خریدید که مدت‌ها است از آن بدون مشکل استفاده کرده‌اید، دیگر نیازی به تست کردن آن نیست.
محصولات چرمی خود را تمیز کنید
فرقی نمی‌کند که کدام‌یک از محصولات چرمی را خریدید؛ برای حفظ آن‌ها باید روش تمیزکردنشان را بیاموزید. برای تمیز کردن محصولات چرمی کافی است دستمالی نرم را اندکی مرطوب کنید (رطوبت باید به حدی باشد که با فشار دادن پارچه آبی از آن نچکد). سپس محصول چرمی خود را با آن تمیز نمایید. علاوه بر آن به‌راحتی می‌توانید از محصولات تمیزکننده اختصاصی چرم نیز استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که وجود گردوخاک و آلودگی روی سطح چرم روند خشک شدن آن را تسریع می‌بخشد.
به خاطر داشته باشید که لکهای خیلی عمیق را باید سریعاً برطرف نمایید و از اسپری عطر و چربی روی محصول چرمی خودداری کنید. جدای ممنوعیت استفاده از محصولات عطری و روغنی، باید توجه داشته باشید که به‌هیچ‌عنوان نباید لک چربی، غذا و خودکار روی محصول چرمی را با استفاده از شوینده‌های خانگی پاک‌کنید.
از سطوح تیز، سمباده شکل و زبر فاصله بگیرید
لباس و سایر محصولات چرم نسبت به سطوح خشن و نوک‌تیز بسیار آسیب‌پذیرند به همین دلیل در زمان استفاده از این وسایل باید حتماً دقت بیشتری به اطرافتان داشته باشید. سطوحی مثل لبه های تیز دیوار، سمباده، چاقو، دیوار های سیمانی، لبه میز، سوهان، سیم ظرفشویی و هر آن چیزی که سطح چرم را بخراشد، باعث آسیب جدی به چرم خواهد شد. دور ماندن از این سطوح آسیب‌رسان یکی از مهم‌ترین اصول نگهداری از چرم طبیعی است.
استفاده از شوینده‌های لباس ممنوع
همان‌طور که میدانید لکه‌های روی سطح چرم به‌راحتی با دستمال پاک می‌شود. اگر روی محصول چرمی شما لکهای ماندگار وجود دارد، به‌هیچ‌وجه از شوینده‌های لباس برای پاک کردن آن استفاده نکنید. شوینده‌ای صنعتی به‌صورت جدی به بافت چرم آسیب وارد می‌کند. پس اگر محصولات چرمی خود را دوست دارید برای تمیز کردن آن‌ها از شوینده‌های مخصوص چرم استفاده کنید.
حتماً چرم را چرب کنید
یکی از اساسی‌ترین، اصلی‌ترین، مهم‌ترین و مؤثرترین شیوه‌های نگهداری از چرم طبیعی این است که حتماً در فاصله زمانی‌های کوتاه سطوح محصولات و وسایل چرمی خود را با انواع واکس مرغوب به‌خوبی چرب کنید. بهتر است زمانی از واکس استفاده کنید که به‌سرعت قصد استفاده از محصول چرمی خود را ندارد. در زمان استفاده از واکس باید فرصت نفوذ آن به چرم و نرم کردن تمام سطوح و عمق آن را داشته باشید.
اتوکاری ممنوع
همان‌طور که گفته شد حرارت مستقیم یکی از آسیبرسانترین اعمال روی چرم است؛ پس به‌طورقطع اتو کردن محصولات چرمی آسیب جدی به بافت آن وارد می‌کند. برای حل این مشکل بهتر است که پوشاک خود را حتماً درجایی به‌دوراز فشار و با استفاده از چوب‌لباسی‌های عریض (حداقل عرض ۴ سانتی‌متر) قرار دهید. برای کیف و کفش‌های چرمی بهتر است که بعد از هر بار استفاده داخل محصول را با روزنامه باطله پرکنید که کالای شما از شکل اولیه خود خارج نشود.
درصورتی‌که دستکش چرمی‌تان خیس شده و برای خشک شدن در فضایی به‌دوراز نور و گرمای مستقیم قرار داده‌اید، بهتر است قبل از خشکی کامل دستکش را بپوشید که فرم دست را به خود بگیرد.
مراقبت از محصولات چرمی با استفاده از مواد باکیفیت
یکی از مواردی که در زمان مراقبت از چرم باید به آن توجه کنید، موادی است که ماندگاری و انعطاف این محصولات را افزایش می‌دهد. شاید شما هم تصور کنید که استفاده از واکس برای مراقبت از چرم کافی است، اما این روزها با پیشرفت تکنولوژی، مواد تخصصی برای بهبود شرایط تولید می‌شود. برخی افراد بر این باورند که تمامی کرم‌ها، واکس‌ها، پولیش‌ها، براق‌کننده‌ها و نرم‌کننده‌های تولیدشده برای چرم همگی به‌صورت مشابه عمل می‌کنند، اما این موضوع صحیح نیست. در ادامه شما را با عملکرد هرکدام از این محصولات آشنا می‌کنیم.
محصولات براق‌کننده
این محصولات اغلب به دو صورت براق‌کننده اختصاصی و ترکیبی با واکس تولید می‌شوند. براق‌کننده‌ها اغلب مقداری کمی مرطوب‌کننده نیز برای چرم به همراه دارند. اگر شما می‌خواهید همیشه ظاهری آراسته داشته باشید این محصولات برای شما تولید می‌شود. براق‌کننده‌ها همان‌طور که از نامشان پیدا است جلوه‌ای براق به چرم می‌بخشند.
کرم‌ها و اسپری‌های نرم‌کننده
این محصولات به‌صورت اختصاصی برای مراقبت از چرم تولید می‌شود. نرم‌کننده‌ها ظاهر محصولات چرمی شما را براق نمی‌کنند، اما باعث می‌شوند که بافت آن‌ها نرم و انعطاف‌پذیر شود. با این کار مدت ماندگاری محصولات چرمی شما بالا می‌رود. به خاطر داشته باشید که اغلب نرم‌کننده‌ها محصولات چرمی شما را ضد آب نمی‌کنند (برخی محصولات خاص این خاصیت را دارند). نرم‌کننده‌های چرم‌مانند لوسیون‌ها و کرم‌های بدن هستند به همین دلیل باید به‌آرامی روی بافت چرمی محصولات کشیده شوند.
اینکه هرچند وقت یک‌بار از نرم‌کننده استفاده کنید کاملاً به شرایط محصولات چرمی شما بستگی دارد. اگر از محصولات خود به‌صورت مداوم استفاده می‌کنید نیاز به نرم‌کننده‌ها بیشتر حس می‌شود. همچنین اگر منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنید آب و هوایی خشک دارد باید بیشتر از این محصول برای مراقبت از چرم‌هایتان استفاده کنید.
اسپری‌ها و واکس‌های ضد آب
اگر محصولات شما دائم در معرض آب و رطوبت فراوان هستند، بهتر است از موادی ضد آب کننده برای تن‌پوش‌ها و پاپوش‌های چرمی خود استفاده کنید. همان‌طور که خشکی زیاد می‌تواند به چرم آسیب بزند، رطوبت بالا نیز چرب را خراب می‌کند.به همین دلیل باید چرم را از رطوبت نیز حفظ کرد. به خاطر داشته باشید محصولات ضد آب کننده متنوعی در بازار وجود دارد، اما در زمان خرید از استاندارد بودن آن اطمینان حاصل کنید. همچنین دفعات استفاده از محصولات ضد آب کننده‌ها نیز با یکدیگر متفاوت است. بااین‌وجود بهتر است قبل از هر بار حضور در هوای بارانی و برفی یک‌بار از این محصولات استفاده کنید.
انواع واکس
واکس‌ها یکی از بهترین محصولات مراقبت از چرم هستند. آن‌ها اغلب به‌صورت ترکیبی به روش‌های مختلفی از چرم مراقبت می‌کنند. این روش‌ها شامل براق کردن، مرطوب کردن، نرم کردن، تثبیت رنگ و ایجاد انعطاف‌پذیری بیشتر در محصولات چرمی است.
مراقبت از چرم جیر، نبوک و اشبالت
همان‌طور که در ابتدا گفته شد شرایط مراقبت و استفاده از انواع مواد به نوع چرم بستگی دارد. چرم‌های جیر، نبوک و اشبالت به روشی خاص برای مراقبت نیاز دارد. در ادامه روش نگهداری از این نوع چرم‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.
برس مخصوص
اگر شما هم از محصولاتی با چرم جیر، نبوک و اشبالت استفاده کرده باشید، میدانید که این محصولات به‌سرعت گردوخاک را به خود جذب می‌کنند. برای مراقبت از این چرم‌ها و افزایش ماندگاری آن‌ها باید از برس‌های مخصوص برای تمیز کردن این مدل از چرم استفاده کرد. به خاطر داشته باشید که برس‌های مخصوص برای این چرم‌ها نباید خیلی زبر باشد؛ چراکه به سطح و بافت آن‌ها آسیب میزند.
واکس مخصوص
همان‌طور که گفته شد برای مراقبت از محصولات چرمی بهتر است که از انواع واکس و مواد مراقبتی استفاده شود. ازآنجایی‌که چرم‌های جیر، نبوک و اشبالت واکس خور نیستند برای مراقبت از آن‌ها باید از واکس مخصوص این مدل از چرم استفاده کرد. اغلب برای این محصولات اسپری‌های مخصوص تولید می‌شود.
چرم‌ها را از اشیا تیز دورنگه دارید
چرم جیر، نبوک و اشبالت به نسبت انواع دیگر، مقاومت کمتری در برابر اشیا تیز دارند. اشیا تیزی که روی چرم‌های معمولی می‌توانند خط و خشی عادی ایجاد کنند به‌راحتی چرم جیر را پاره خواهند کرد. پس در زمان استفاده از محصولات این چرم به میزان بیشتری مراقب سطوح تیز و برنده باشید.
از رطوبت دوری‌کنید
یکی از مواردی که به‌شدت به بافت این نوع از چرم آسیب میزند، آب و رطوبت است. اگر می‌خواهید محصولات چرمی خود که از جنس جیر، نبوک و اشبالت است مدت‌زمان بیشتری ماندگاری خود را حفظ کند، در روزهای بارانی و برفی از آن‌ها استفاده نکنید.
